Hỏi: Tôi nghe nói, tòa án có thủ tục rút gọn trong xét xử để giải quyết nhanh vụ án. Tôi đang có vụ kiện đến tòa, do sắp tới phải ra nước ngoài, tôi muốn đề nghị tòa áp dụng thủ tục rút gọn để sớm kết thúc vụ kiện được không và nếu được thì tôi phải đáp ứng những yêu cầu gì?
Lê Hồng Nhung (Cam Nghĩa, Cam Ranh)
Trả lời: Thủ tục rút gọn là thủ tục tố tụng được áp dụng để giải quyết vụ án dân sự có đủ điều kiện theo quy định với trình tự đơn giản so với thủ tục giải quyết các vụ án dân sự thông thường nhằm giải quyết vụ án nhanh chóng nhưng vẫn bảo đảm đúng pháp luật. Phạm vi, điều kiện áp dụng đã được quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự.
Tòa án giải quyết vụ án theo thủ tục rút gọn khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Vụ án có tình tiết đơn giản, quan hệ pháp luật rõ ràng, đương sự đã thừa nhận nghĩa vụ; tài liệu, chứng cứ đầy đủ, bảo đảm đủ căn cứ để giải quyết vụ án và tòa án không phải thu thập tài liệu, chứng cứ;
b) Các đương sự đều có địa chỉ nơi cư trú, trụ sở rõ ràng;
c) Không có đương sự cư trú ở nước ngoài, tài sản tranh chấp ở nước ngoài, trừ trường hợp đương sự ở nước ngoài và đương sự ở Việt Nam có thỏa thuận đề nghị tòa án giải quyết theo thủ tục rút gọn hoặc các đương sự đã xuất trình được chứng cứ về quyền sở hữu hợp pháp tài sản và có thỏa thuận thống nhất về việc xử lý tài sản.
Trong thời hạn không quá 1 tháng, kể từ ngày thụ lý vụ án ở cấp sơ thẩm, thẩm phán được phân công giải quyết vụ án phải ra quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục rút gọn và mở phiên tòa xét xử trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày ra quyết định.
Nếu trong giai đoạn chuẩn bị xét xử vụ án theo thủ tục rút gọn mà xuất hiện tình tiết mới làm cho vụ án không còn đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn thì tòa án ra quyết định chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường. Các tình tiết được đề cập gồm: a) Phát sinh tình tiết mới mà các đương sự không thống nhất do đó cần phải xác minh, thu thập thêm tài liệu, chứng cứ hoặc cần phải tiến hành giám định; b) Cần phải định giá, thẩm định giá tài sản tranh chấp mà các đương sự không thống nhất về giá; c) Cần phải áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; d) Phát sinh người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; đ) Phát sinh yêu cầu phản tố hoặc yêu cầu độc lập; e) Phát sinh đương sự cư trú ở nước ngoài, tài sản tranh chấp ở nước ngoài, yêu cầu xác minh, thu thập chứng cứ ở nước ngoài mà cần phải thực hiện ủy thác tư pháp, trừ trường hợp các đương sự có thỏa thuận đề nghị tòa án giải quyết theo thủ tục rút gọn.
Trường hợp chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường thì thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án được tính lại kể từ ngày ra quyết định chuyển vụ án sang giải quyết theo thủ tục thông thường.
Với các quy định được dẫn trên đây, bạn có thể đối chiếu với trường hợp của mình để biết vụ án có thể được giải quyết theo thủ tục rút gọn không.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG