Hỏi: Chú tôi là người phải thi hành án theo quyết định của tòa án trong một vụ kiện dân sự. Cơ quan thi hành án đang xem xét việc kê biên tài sản nhà đất. Nhà đất này do chú đứng tên nhưng phần tiền làm nhà do cha, mẹ tôi góp vào để có chỗ khang trang cho ông, bà nội tôi ở đó. Trong trường hợp này thì việc cưỡng chế sẽ được thực hiện như thế nào và phải làm thế nào để bảo vệ phần tài sản của cha, mẹ tôi?
Minh Ngọc (Phước Hải, Nha Trang)
Trả lời: Luật Thi hành án dân sự năm 2008, được sửa đổi, bổ sung năm 2014, tại Khoản 1 Điều 75 quy định: Trường hợp tài sản của người phải thi hành án bị cưỡng chế để thi hành án mà có người khác tranh chấp thì chấp hành viên thông báo cho đương sự, người có tranh chấp về quyền của họ được khởi kiện tại tòa án hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày được thông báo hợp lệ mà đương sự, người có tranh chấp khởi kiện tại tòa án hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết thì việc xử lý tài sản được thực hiện theo quyết định của tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền. Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày được thông báo hợp lệ mà đương sự, người có tranh chấp không khởi kiện tại tòa án hoặc không đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết thì chấp hành viên xử lý tài sản để thi hành án theo quy định của Luật này.
Cũng theo quy định của Luật này, trường hợp chưa xác định được phần quyền sở hữu tài sản, phần quyền sử dụng đất của người phải thi hành án trong khối tài sản chung để thi hành án thì chấp hành viên phải thông báo cho người phải thi hành án và những người có quyền sở hữu chung đối với tài sản, quyền sử dụng đất biết để họ tự thỏa thuận phân chia tài sản chung hoặc yêu cầu tòa án giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự. Hết thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo mà các bên không có thỏa thuận hoặc thỏa thuận vi phạm điều cấm của pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội hoặc thỏa thuận không được và không yêu cầu tòa án giải quyết thì chấp hành viên thông báo cho người được thi hành án có quyền yêu cầu tòa án xác định phần quyền sở hữu tài sản, phần quyền sử dụng đất của người phải thi hành án trong khối tài sản chung theo thủ tục tố tụng dân sự.
Hết thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo mà người được thi hành án không yêu cầu tòa án giải quyết thì chấp hành viên yêu cầu tòa án xác định phần quyền sở hữu tài sản, phần quyền sử dụng đất của người phải thi hành án trong khối tài sản chung theo thủ tục tố tụng dân sự.
Chấp hành viên xử lý tài sản theo quyết định của tòa án.
Trường hợp tài sản kê biên thuộc sở hữu chung đã xác định được phần sở hữu của các chủ sở hữu chung, đối với tài sản chung có thể chia được thì chấp hành viên áp dụng biện pháp cưỡng chế phần tài sản tương ứng với phần sở hữu của người phải thi hành án; đối với tài sản chung không thể chia được hoặc nếu việc phân chia làm giảm đáng kể giá trị của tài sản thì chấp hành viên có thể áp dụng biện pháp cưỡng chế đối với toàn bộ tài sản và thanh toán cho chủ sở hữu chung còn lại giá trị phần tài sản thuộc quyền sở hữu của họ.
Như vậy, trong trường hợp của bạn, bạn phải gửi đơn khởi kiện tranh chấp tài sản đến tòa án nơi có nhà ở đó để được xem xét giải quyết. Bạn cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu để chứng minh trước tòa phần tài sản của vợ, chồng bạn trong khối tài sản chung đó.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG