Hỏi: Trước khi xây dựng gia đình tôi có một thửa đất, là đất nông nghiệp trồng cây ăn trái. Do sinh sống ở nội thành và công việc kinh doanh bận rộn nên đã nhiều năm đất đó tôi giao cho đứa cháu trực tiếp chăm sóc. Nay thấy hoàn cảnh của cháu có khó khăn nên tôi muốn cho hẳn cháu thửa đất này. Tôi đang có chút ít băn khoăn, muốn được biết việc cho cháu đất có liên quan gì đến vợ tôi không, có cần sự ưng thuận của vợ không?
Nguyễn Thanh Hải (Ba Ngòi, Cam Ranh)
Trả lời: Về nguyên tắc xác lập, thực hiện quyền sở hữu đối với tài sản được Bộ luật Dân sự ghi nhận, chủ sở hữu được thực hiện mọi hành vi theo ý chí của mình đối với tài sản nhưng không được trái với quy định của luật, gây thiệt hại hoặc làm ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.
Vấn đề tài sản trong quan hệ hôn nhân, vợ, chồng có thể có tài sản riêng, theo Luật Hôn nhân và gia đình, gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định của Luật; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình; nhập hoặc không nhập tài sản riêng vào tài sản chung. Việc nhập tài sản riêng của vợ, chồng vào tài sản chung được thực hiện theo thỏa thuận của vợ chồng.
Để có thể tự mình tặng cho đứa cháu thửa đất (quyền sử dụng đất), trước hết phải khẳng định tài sản đó là tài sản riêng của bạn. Một người là vợ, chồng có tài sản hình thành trước khi kết hôn nhưng trong những trường hợp nhất định nó có thể được chuyển thành tài sản chung vợ chồng. Luật Hôn nhân và gia đình ghi nhận thỏa thuận của vợ, chồng về việc nhập tài sản riêng của một người vào tài sản chung. Khi tài sản riêng đã được nhập vào tài sản chung (theo đúng thủ tục pháp luật quy định) thì nó trở thành là tài sản chung.
Mặt khác, cũng quy định của Luật Hôn nhân và gia đình, việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của vợ, chồng còn có thể bị hạn chế trong trường hợp vợ, chồng có tài sản riêng mà hoa lợi, lợi tức từ tài sản riêng đó là nguồn sống duy nhất của gia đình thì việc định đoạt tài sản này phải có sự đồng ý của chồng, vợ.
Trường hợp của bạn, loại trừ được các yếu tố trên thì bạn có quyền tự mình quyết định tặng cho đứa cháu thửa đất.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG