Hỏi: Xin cho biết, tiêu chuẩn để xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú? Hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật có người chuyên tâm vào chuyên môn, nghề nghiệp, cũng có người ngoài hoạt động nghệ thuật họ tích cực tham gia các công việc xã hội khác, tham gia vào hoạt động chính trị, nhất là với những người cao tuổi. Tiêu chuẩn để xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ ưu tú” có đặt ra yếu tố này để xem xét không?
Lê Kiều Mai (Nha Trang)
Trả lời: Hoạt động của nghệ sĩ là người cao tuổi có nhiều cống hiến trong lĩnh vực nghệ thuật; nghệ sĩ có đóng góp vào nhiều hoạt động phục vụ nhiệm vụ chính trị của đất nước... trong những trường hợp cụ thể được xem xét tặng danh hiệu ưu tú.
Tại Nghị định số 40/2021/NĐ-CP, ngày 30-3-2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 89/2014/NĐ-CP quy định về xét tặng danh hiệu “Nghệ sĩ nhân dân”, “Nghệ sĩ ưu tú”, danh hiệu “Nghệ sĩ ưu tú” được xét tặng cho đối tượng là cá nhân hoạt động nghệ thuật đạt các tiêu chuẩn sau:
1. Trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; điều lệ, nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, địa phương.
2. Có phẩm chất đạo đức, gương mẫu trong cuộc sống, tận tụy với nghề; có tài năng nghệ thuật xuất sắc; có uy tín nghề nghiệp; được đồng nghiệp và nhân dân mến mộ.
3. Có thời gian hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp liên tục hoặc cộng dồn từ 15 năm trở lên; riêng đối với loại hình nghệ thuật xiếc, múa có thời gian hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp liên tục hoặc cộng dồn từ 10 năm trở lên.
4. Đạt một trong các tiêu chí sau:
a) Có ít nhất 2 giải vàng quốc gia (trong đó có 1 giải vàng là của cá nhân).
Các giải vàng trong nước hoặc quốc tế của cá nhân hoặc của bộ phim, chương trình, vở diễn, tiết mục được quy đổi để tính thành tích cho cá nhân theo quy định.
b) Có ít nhất 1 giải vàng quốc gia và 2 giải bạc quốc gia (trong đó có 1 giải vàng là của cá nhân).
Các giải vàng trong nước hoặc quốc tế của cá nhân hoặc của bộ phim, chương trình, vở diễn, tiết mục được quy đổi để tính thành tích cho cá nhân theo quy định.
Tỷ lệ quy đổi các giải bạc trong nước và quốc tế của cá nhân hoặc của bộ phim, chương trình, vở diễn, tiết mục sang giải bạc quốc gia được tính như tỷ lệ quy đổi của giải vàng.
c) Có ít nhất 3 giải vàng quốc gia (nếu không có 1 giải vàng là của cá nhân).
Các giải vàng trong nước hoặc quốc tế của cá nhân hoặc của bộ phim, chương trình, vở diễn, tiết mục được quy đổi để tính thành tích cho cá nhân theo quy định.
d) Có cống hiến nổi trội, tài năng nghệ thuật xuất sắc, thiếu giải thưởng theo quy định tại điểm a, b, c trên đây nhưng được hội đồng các cấp thảo luận, đánh giá là trường hợp đặc biệt, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định trong trường hợp cụ thể sau:
- Nghệ sĩ là người cao tuổi theo quy định tại Điều 2 Luật Người cao tuổi, có nhiều cống hiến, đóng góp trong lĩnh vực nghệ thuật;
- Nghệ sĩ tích cực tham gia nhiều hoạt động phục vụ nhiệm vụ chính trị lớn của địa phương và đất nước;
- Nghệ sĩ là giảng viên các trường đào tạo văn hóa, nghệ thuật chuyên nghiệp, đào tạo nhiều thế hệ sinh viên tham gia đạt các giải thưởng cao tại các cuộc thi nghệ thuật chuyên nghiệp quốc tế.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG