Hỏi: Tôi nghe mấy người bạn nói, nay nhà nước có cho phép người nhà của người đang bị án tù tại trại giam có thể liên lạc với nhau qua điện thoại. Xin cho biết cụ thể việc này thế nào?
Phan Thị Liên (Cam Lâm)
Trả lời: Nhà nước có quy định cho phạm nhân được liên lạc với thân nhân bằng điện thoại, việc này không phải giờ mới có, mà đã được luật định từ năm 2010. Tại Luật Thi hành án hình sự năm 2019 (có hiệu lực từ ngày 1-1-2000), chế độ liên lạc của phạm nhân với thân nhân đã có một số thay đổi, như tăng thời lượng cho cuộc liên lạc… Cụ thể phạm nhân được liên lạc điện thoại trong nước với thân nhân mỗi tháng 1 lần, mỗi lần không quá 10 phút, trừ trường hợp cấp bách; phạm nhân là người dưới 18 tuổi được liên lạc bằng điện thoại trong nước với thân nhân không quá 4 lần trong 1 tháng, mỗi lần không quá 10 phút.
Quy định chi tiết chế độ liên lạc bằng điện thoại của phạm nhân, tại Thông tư số 14/2020/TT-BCA của Bộ Công an (có hiệu lực từ ngày 26-3-2020) đã cụ thể các nội dung như sau:
Phạm nhân được khen thưởng bằng hình thức “tăng số lần được liên lạc bằng điện thoại” quy định tại Luật Thi hành án hình sự năm 2019 thì được liên lạc với thân nhân bằng điện thoại thêm 1 lần trong tháng và không quá 10 phút. Trường hợp cấp bách, căn cứ nội dung đơn trình bày của phạm nhân, quản giáo phụ trách đội có trách nhiệm đề xuất Thủ trưởng cơ sở giam giữ phạm nhân xem xét, giải quyết phạm nhân được liên lạc bằng điện thoại với thân nhân nhưng không quá 10 phút.
Khi liên lạc bằng điện thoại với thân nhân, phạm nhân phải liên lạc đúng số điện thoại và nội dung đã đăng ký tại sổ theo dõi phạm nhân liên lạc với thân nhân bằng điện thoại; phải sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt, trừ phạm nhân là người dân tộc thiểu số hoặc phạm nhân là người nước ngoài không biết tiếng Việt.
Phạm nhân thường xuyên vi phạm nội quy cơ sở giam giữ phạm nhân được bố trí giam giữ riêng hoặc đang bị thi hành kỷ luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, thủ trưởng cơ sở giam giữ phạm nhân có thể hạn chế việc liên lạc bằng điện thoại với thân nhân nhưng không quá 3 tháng. Cơ sở giam giữ phạm nhân có trách nhiệm thông báo việc hạn chế liên lạc điện thoại cho phạm nhân và thân nhân phạm nhân biết để thực hiện.
Phạm nhân đang bị điều tra, truy tố, xét xử về hành vi phạm tội khác thì không được liên lạc với thân nhân bằng điện thoại. Cơ sở giam giữ phạm nhân có trách nhiệm thông báo việc phạm nhân không được liên lạc với thân nhân bằng điện thoại cho phạm nhân và thân nhân phạm nhân biết để thực hiện.
Thủ trưởng cơ sở giam giữ phạm nhân bố trí địa điểm để phạm nhân gọi điện thoại và cử cán bộ giám sát chặt chẽ nội dung trao đổi của phạm nhân với thân nhân khi liên lạc điện thoại. Nếu phát hiện nội dung trao đổi không đúng với đăng ký thì phải dừng cuộc gọi, trường hợp xét thấy cần thiết phải lập biên bản, đề xuất xử lý kỷ luật.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG