Hỏi: Vụ việc thi hành án về tài sản bị kéo dài mà lý do tôi được biết là phía phải thi hành án cố tình dây dưa, che dấu nguồn thu nhập. Tôi được nghe nói tổ chức Thừa phát lại có tham gia vào hoạt động thi hành án, vậy khi vụ việc cơ quan thi hành án dân sự đang làm thì tôi có thể yêu cầu Thừa phát lại tham gia để xác minh tài sản không?
Hoàng Ngọc Mai (Diên Thọ, Diên Khánh)
Trả lời: Đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc thi hành án có quyền thỏa thuận với văn phòng Thừa phát lại về việc xác minh điều kiện thi hành án của người phải thi hành án kể cả trong trường hợp vụ việc đó đang do cơ quan thi hành án dân sự trực tiếp tổ chức thi hành. Đây là nội dung được quy định tại Nghị định số 08/2020/NĐ-CP của Chính phủ (có hiệu lực từ ngày 24-2-2020).
Theo Nghị định này, thỏa thuận về xác minh điều kiện thi hành án giữa người yêu cầu và văn phòng Thừa phát lại được ký kết dưới hình thức hợp đồng dịch vụ, bao gồm các nội dung chủ yếu sau đây: a) Nội dung cần xác minh, trong đó nêu cụ thể yêu cầu xác minh thông tin về tài sản, thu nhập hoặc điều kiện thi hành án của người phải thi hành án; b) Thời gian thực hiện xác minh; c) Quyền, nghĩa vụ của các bên; d) Chi phí xác minh; đ) Các thỏa thuận khác (nếu có).
Khi thỏa thuận với văn phòng Thừa phát lại về xác minh điều kiện thi hành án, đương sự phải cung cấp bản án, quyết định của tòa án và các tài liệu khác có liên quan (nếu có); người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc thi hành án phải cung cấp tài liệu chứng minh có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trực tiếp đến việc thực hiện quyền, nghĩa vụ thi hành án của đương sự.
Trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày ký kết hợp đồng dịch vụ, trưởng văn phòng Thừa phát lại phải ra quyết định xác minh điều kiện thi hành án, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Quyết định xác minh phải ghi rõ căn cứ, nội dung xác minh và được ghi vào sổ xác minh điều kiện thi hành án được lập theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định. Quyết định xác minh phải được gửi cho viện kiểm sát nhân dân cấp huyện nơi văn phòng Thừa phát lại đặt trụ sở và cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự.
Việc xác minh điều kiện thi hành án được thực hiện trực tiếp hoặc bằng văn bản đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin.
Khi trực tiếp xác minh, Thừa phát lại xuất trình giấy giới thiệu của văn phòng Thừa phát lại, thẻ Thừa phát lại kèm theo các tài liệu có liên quan theo quy định và phải công bố quyết định xác minh hoặc quyết định thi hành án trong trường hợp văn phòng Thừa phát lại tổ chức thi hành án; lập biên bản về việc xác minh. Biên bản phải có chữ ký của Thừa phát lại, người cung cấp thông tin, xác nhận của cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin. Nếu chưa thực hiện được ngay việc cung cấp thông tin thì phải ghi rõ lý do trong biên bản. Trong trường hợp cần thiết, Thừa phát lại có quyền mời cơ quan chuyên môn hoặc chuyên gia để làm rõ các nội dung cần xác minh.
Trường hợp xác minh bằng văn bản thì văn bản đề nghị cung cấp thông tin phải có các nội dung như: Căn cứ đề nghị cung cấp thông tin; thông tin về người phải thi hành án; các thông tin đề nghị cung cấp trong phạm vi, thẩm quyền của Thừa phát lại; các thông tin khác có liên quan. Văn bản đề nghị cung cấp thông tin kèm theo các tài liệu liên quan được gửi cho cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin, đồng thời gửi Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện nơi văn phòng Thừa phát lại đặt trụ sở. Trường hợp thực hiện xác minh ngoài địa bàn cấp tỉnh nơi văn phòng Thừa phát lại đặt trụ sở thì Thừa phát lại phải đồng thời gửi cho viện kiểm sát nhân dân cấp huyện nơi thực hiện xác minh.
Các quy định khác của pháp luật thi hành án dân sự được áp dụng trong việc xác minh điều kiện thi hành án của Thừa phát lại.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG