Hỏi: Bố mẹ tôi có lô đất trong diện giải tỏa, ông bà đã có đơn xin cấp đất tái định cư. Tuy nhiên, gia đình ông bà kinh tế khó khăn, khi được cấp đất tái định cư muốn nhà nước cho nợ tiền đất để trả dần thì có được không và việc trả nợ tiền đất được quy định thế nào?
Lê Thị Liên (Ninh Phước, Ninh Hòa)
Trả lời: Chính sách ghi nợ tiền sử dụng đất của nhà nước đã có sự thay đổi, được quy định tại Nghị định số 79/2019/NĐ-CP của Chính phủ (có hiệu lực từ ngày 10-12-2019). Thay đổi cơ bản ở chỗ chỉ có hộ gia đình, cá nhân (gồm: Người có công với cách mạng; hộ nghèo; hộ gia đình, cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số; hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại địa bàn cấp xã được công nhận là địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn) được ghi nợ tiền sử dụng đất trong trường hợp được giao đất tái định cư khi nhà nước thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
Việc xác định người có công với cách mạng được thực hiện theo quy định của pháp luật về người có công. Việc xác định hộ nghèo; hộ gia đình, cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số hoặc hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại địa bàn cấp xã được công nhận là địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Mức tiền sử dụng đất ghi nợ đối với hộ gia đình, cá nhân được xác định bằng chênh lệch giữa tiền sử dụng đất phải nộp khi hộ gia đình, cá nhân được giao đất tái định cư trừ (-) giá trị được bồi thường về đất, hỗ trợ về đất khi nhà nước thu hồi đất.
Hộ gia đình, cá nhân được ghi nợ tiền sử dụng đất được trả nợ dần trong thời hạn 5 năm kể từ ngày có quyết định giao đất tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và không phải nộp tiền chậm nộp trong thời hạn 5 năm này.
Trường hợp sau 5 năm kể từ ngày có quyết định giao đất tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà hộ gia đình, cá nhân chưa trả hết nợ tiền sử dụng đất ghi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì hộ gia đình, cá nhân phải nộp đủ số tiền sử dụng đất còn nợ và tiền chậm nộp tính trên số tiền còn nợ theo mức quy định của pháp luật về quản lý thuế từ thời điểm hết thời hạn 5 năm được ghi nợ tới thời điểm trả nợ.
Hộ gia đình, cá nhân được ghi nợ tiền sử dụng đất phải nộp đủ tiền sử dụng đất còn nợ, tiền chậm nộp (nếu có) trước khi chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Đối với trường hợp thừa kế quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật mà chưa trả hết nợ tiền sử dụng đất thì người nhận thừa kế có trách nhiệm tiếp tục trả nợ tiền sử dụng đất theo quy định.
Các quy định được dẫn nêu trên đây cho thấy việc ghi nợ tiền sử dụng đất được áp dụng giới hạn trong một số đối tượng nhất định. Bạn xem trường hợp cụ thể của gia đình, của bố mẹ bạn để biết có được hưởng chính sách này hay không.
Luật sư NGUYỄN THIỆN HÙNG